Historisch Genootschap Waddinxveen

Vertelbank 12: hoek Plasweg/Arie Kempkesweg

Rechtsboven

Cornelis Peter Broer wordt in 1877 aan de Zuidkade te Waddinxveen geboren als derde zoon van bakker Klaas Broer. In december 1905 trouwt hij met een dochter van meubelfabrikant F.J. Modderkolk. Het jonge paar vertrekt direct na de jaarwisseling naar Maassluis waar het een bakkerij heeft gekocht. Zo treedt Broer als bakker in de voetsporen van zijn vader.

Het is hard en lang werken voor een bakker. ’s Morgens vroeg brood bakken, het daarna uitventen en ’s middags, na een korte pauze, is het tijd voor koek en banket. Voor dat laatste produceerde elke bakker zelf zijn ingrediënten zoals spijs en marsepein. De spijs voor banketkoekjes als Weesper moppen en bitterkoekjes en voor vulling in gevulde koeken en rondo’s. De marsepein voor gebak en taartversiering.

Als Cor in 1917 een keer een calculatie maakt voor wit- en bruinbrood, ontdekt hij dat er geen brood met brood valt te verdienen. Omdat hij over goede receptuur beschikt, maakt hij meer spijs dan voor eigen gebruik nodig is en verkoopt dat meerdere vervolgens aan zijn collega’s in het Westland. Door zijn grootschalige aanpak blijkt dit een beter verdienmodel te zijn dan de broodbakkerij. Daarom verkoopt Cor in 1919 zijn bakkerij en keert hij terug naar zijn geboorteplaats. Vanaf januari 1920 produceert hij daar aan de Noordkade in een bescheiden fabriekje diverse spijssoorten. Hij spreekt de bakkerstaal, maakt kennelijk kwaliteitsproducten en weet zo zijn spijs gemakkelijk te slijten. Het jonge bedrijf beleeft een groeispurt. Als in 1923  de aan de Kerkweg gevestigde stoelenfabriek Excelsior van Radder te koop staat, koopt Cor dit karakteristieke pand en verbouwt het tot een geschikte productieruimte. De omzet stijgt: Broer wordt een begrip in de Nederlandse bakkerijwereld.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog komt het bedrijf van lieverlede stil te liggen omdat de aanvoer van grondstoffen stagneert en suiker als belangrijk element in alle receptuur niet in voldoende mate te krijgen is. Na de Bevrijding  kwam het gewone leven beetje bij beetje weer op gang maar de levering van suiker en andere grondstoffen is mondjesmaat en wordt op toewijzing verdeeld. De bakkers leveren hun suikertoezegging in voor een bepaalde hoeveelheid spijs. Uit heel Europa komen aanvragen voor spijs, marsepein en fondant maar om bovenstaande redenen kan niet geleverd worden. Inmiddels wordt het bedrijf voortgezet door de tweede generatie en op grond van de goede naam en kwaliteit van de producten is er een gezonde groei bij de binnenlandse ambachtelijke bakkerij.

In het westen wordt met eigen vertegenwoordigers  gewerkt en in de rest van het land met een groot aantal grossiers. In de jaren zeventig treedt de derde generatie aan; die gaat zich meer  toeleggen op de afzet aan grote industrieën die gericht zijn op het groeiende aantal supermarkten. Daarnaast wordt de productie van gebakpoeders opgeschaald omdat een verdere groei in spijs voor de binnenlandse markt bij een vrij groot marktaandeel een onrealistisch scenario is. In 1990 wordt een nieuwe gebakpoederlijn annex distributiecentrum in Coenecoop betrokken. De economische eenwording in Europa biedt kansen voor export maar dat onder eigen naam realiseren is  een brug te ver.

Broer Bakkerijgrondstoffen levert speciaal samengestelde producten  onder private label aan grote buitenlandse partijen. Zo ook aan een Unileverdochter in Duitsland en omdat Unilever zijn portfolio van margarines voor de bakkerij wil uitbreiden, komt in 1990 de overname  en inlijving van Broer tot stand. Met alle mondiale vestigingen moet dat nieuwe kansen voor Broer gaan bieden. Maar binnen Unilever komt na enige jaren een reorganisatie op gang  die het aantal merken en activiteiten moet gaan reduceren en slechts ruimte laat voor producten met flink hogere marges dan in de bakkersland gewoon is. Alle bakkerijactiviteiten worden afgestoten en ook Broer gaat in andere handen over. Inmiddels was in 1995  de spijsfabriek van de Kerkweg al verhuisd naar een nieuwe en moderne fabriek op Coenecoop naast het distributiecentrum. De poederfabriek gaat dan ook mixen voor de ijsfabricage maken en dat neemt een hoge vlucht. Spijs en ijs blijken elkaar goed te matchen door de verschillende seizoenspieken.

In 2018 gaat het bedrijf over in handen van de Orklagroep uit Zweden die al eerder Sonneveld uit Papendrecht had overgenomen. Dat bedrijf is gespecialiseerd in producten voor de broodbereiding. Waar Broer specialist is op het gebied van banket, vormen beide bedrijven nu een sterke combinatie voor de levering aan de bakkerij. Beide bedrijven hebben een gespecialiseerde productiefaciliteit en werken samen onder de naam Sonneveld.


Cultuurhistorie van de Parel aan de Gouwe